Tin tức

Kinh tế Việt Nam 2023: Ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn, vững vàng vượt qua thách thức

26/12/2022

 Ngày 17/12/2022, tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì phiên toàn thể Diễn đàn Kinh tế Việt Nam lần thứ 5 với chủ đề “Kinh tế Việt Nam 2023: Ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn, vững vàng vượt qua thách thức”.


Tham dự Diễn đàn còn có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, lãnh đạo các Ban, Bộ, Ngành Trung ương; các tỉnh, thành phố trong toàn quốc và các đại biểu, khách mời quốc tế.

Ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn
Phát biểu Khai mạc và đề dẫn phiên toàn thể Diễn đàn, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh cho biết, năm 2022 vừa qua nền kinh tế Việt Nam đã có bước phục hồi mạnh mẽ, đạt kết quả tích cực và tương đối toàn diện; các cân đối lớn luôn được đảm bảo, nền tảng vĩ mô ổn định, đặc biệt là trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có nhiều khó khăn, bất ổn, nhiều nền kinh tế suy giảm tăng trưởng.Kinh tế Việt Nam dự kiến đạt mức tăng trưởng cao trên 8%, lạm phát được kiềm chế theo mục tiêu đề ra; xuất khẩu trong 11 tháng đầu năm đã tăng hơn 13,4%, cán cân hàng hóa xuất siêu 10,6 tỷ USD, vốn đầu tư nước ngoài giải ngân tăng 15,1% so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ số sản xuất công nghiệp trong 11 tháng tăng 8,6%, trong đó công nghiệp chế biến chế tạo tăng 8,9%; tiêu dùng trong nước tăng mạnh, tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ trong 11 tháng đầu năm 2022 tăng tới 17,5%...
Đồng chí Trần Tuấn Anh phát biểu Khai mạc
tại phiên toàn thể Diễn đàn
Năm 2022, Chính phủ đã thực hiện hàng loạt chính sách hỗ trợ, củng cố năng lực phục hồi cho doanh nghiệp, trong đó có các chính sách miễn giảm thuế, phí... tuy nhiên tổng thu ngân sách đến hết tháng 11/2022 đã vượt 16,1% dự toán và tăng 17,4% so với cùng kỳ năm trước. Những chỉ số này cho thấy tiêu dùng đã phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch, khu vực doanh nghiệp đã phản ứng hiệu quả trước các cơ hội mở ra sau đại dịch và nhanh chóng đẩy mạnh sản xuất và xuất khẩu. Tốc độ giải ngân vốn đầu tư nước ngoài tăng mạnh cho thấy niềm tin vững chắc của nhà đầu tư nước ngoài về triển vọng kinh tế Việt Nam trong những năm tới.
Đối diện suy giảm kinh tế đi liền với lạm phát tăng cao
Theo Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, sự suy yếu nhanh chóng của tổng cầu thế giới đã ảnh hưởng trực tiếp lên các đơn hàng sản xuất trong nước; chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) lần đầu tiên chỉ đạt 47,4 điểm, giảm dưới ngưỡng trung bình 50 điểm sau 13 tháng liên tiếp ở mức cao. Hệ lụy là ở một số lĩnh vực người lao động đã bị mất việc làm. So với cùng kỳ 2021, chỉ số sử dụng lao động của doanh nghiệp khai khoáng tháng 11/2022 giảm 10%, ngành sản xuất giường tủ bàn ghế giảm 6,2%...Cán cân thương mại dịch vụ vẫn đang bị mất cân đối ngày càng lớn. Tỷ giá và lãi suất trong mấy tháng gần đây có những bước tăng đột biến phản ánh mức độ căng thẳng thanh khoản trên thị trường tài chính ngân hàng. Giải ngân đầu tư công thấp, 11 tháng ước chỉ đạt 58,33% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Điều này tạo nên nghịch lý nền kinh tế thì thiếu vốn trong khi nguồn lực khá lớn của nhà nước lại không thể đưa vào lưu thông trong nền kinh tế.
Cùng với đó, bối cảnh tình hình thế giới và khu vực năm 2023 cũng được dự báo sẽ có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường, nhất là cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, xung đột ở Ukraine; lạm phát tiếp tục ở mức cao và xu hướng tăng lãi suất, thu hẹp chính sách tiền tệ, tài khóa ở nhiều nước vẫn tiếp tục; giá dầu thô, khí đốt, một số hàng hóa cơ bản biến động khó lường; nguy cơ suy thoái kinh tế tại các nước đối tác lớn của Việt Nam được dự báo là đáng kể; thương mại quốc tế và đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của các nước thu hẹp; thị trường tài chính tiền tệ tiềm ẩn nhiều rủi ro, bất ổn. Có thể thấy kinh tế thế giới đang trong giai đoạn đặc biệt khó khăn khi phải cùng lúc đối mặt với 2 vấn đề rất khó giải quyết đó là suy giảm kinh tế đi liền với lạm phát tăng cao.
Những bất cập, hạn chế từ nội tại của nền kinh tế cùng với bối cảnh thế giới đang có nhiều diễn biến bất lợi, có nhiều vấn đề mới phát sinh chưa có tiền lệ... đang đặt ra thách thức gay gắt đối với ổn định kinh tế vĩ mô, ổn định tài chính, tiền tệ, nợ công, an ninh năng lượng và các vấn đề an sinh xã hội trong nước; tác động trực tiếp tới việc thực hiện các mục tiêu phát triển cả trước mắt và dài hạn. Trong bối cảnh đó, Việt Nam cần phải làm gì để duy trì ổn định kinh tế vĩ mô và đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế để hạn chế tối đa các rủi ro và bất ổn cho nền kinh tế.
Nhiều ý kiến về giải pháp giúp ổn định kinh tế vĩ mô
Ở phiên toàn thể, nhiều chuyên gia kinh tế, nhà quản lý quốc tế đóng góp nhiều ý kiến về giải pháp giúp ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn, vững vàng vượt qua thách thức.Trong đó, ông Andrew Jeffries, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam, đã gợi mở những vấn đề đặt ra đối với kinh tế Việt Nam 2023 qua đánh giá phản ứng chính sách vĩ mô của các nước và dự báo viễn cảnh kinh tế châu Á 2023.Ông Andrea Coppola, Kinh tế trưởng Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, phát biểu trực tuyến, với chủ đề Triển vọng kinh tế thế giới 2023 và các gợi ý chính sách cho Việt Nam.Ông Don Lam, Tổng Giám đốc Chủ tịch Quỹ VinaCapital, góp ý kiến về ổn định tài chính, lành mạnh hóa thị trường tài chính và thị trường bất động sản Việt Nam tạo nền tảng vững chắc cho phát triển kinh tế 2023.Ông Jonathan Pincus, Chuyên gia Kinh tế trưởng Chương trình phát triển của Liên Hợp quốc UNDP tại Việt Nam, đề xuất việc tăng tốc đầu tư công và khơi thông nguồn vốn cho doanh nghiệp để tạo bứt phá tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2023.
Trong khuôn khổ phiên Toàn thể đã diễn ra Tọa đàm bàn tròn cấp cao với chủ đề “Kinh tế Việt Nam 2023 Ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn, vững vàng vượt qua thách thức. Các đại biểu, diễn giả đã thảo luận, làm rõ các kết quả tiêu biểu và bài học rút ra từ thực tiễn điều hành kinh tế vĩ mô năm 2022; dự báo, phân tích tình hình, nhận diện cơ hội, rủi ro và thách thức mà nền kinh tế Việt Nam phải đối mặt trong năm 2023; dự báo các kịch bản tăng trưởng kinh tế và điều hành kinh tế vĩ mô năm 2023; đề xuất, khuyến nghị các cơ chế, chính sách nhằm nắm bắt và cụ thể hóa cơ hội, vượt qua các khó khăn và thách thức để đưa nền kinh tế phát triển mạnh mẽ trong năm 2023 và những năm tiếp theo.
Theo TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, năm 2023, có 6 rủi ro, thách thức chính mà kinh tế thế giới sẽ tiếp tục phải đối mặt. (1)Dịch COVID-19 và các dịch bệnh khác diễn biến phức tạp, khó lường; (2) Rủi ro địa chính trị và cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn còn hiện hữu; (3)Kinh tế Trung Quốc vẫn tăng trưởng chậm; (4) Lạm phát còn ở mức cao, áp lực lãi suất, tỷ giá tăng còn diễn ra (ít nhất là hết quý II năm 2023), khiến kinh tế thế giới tăng trưởng chậm lại và có nguy cơ rơi vào tình trạng suy thoái ngắn hạn ở một số quốc gia; (5) Thiên tai, lũ lụt, biến đổi khí hậu bất thường ảnh hưởng tới khả năng phục hồi kinh tế; (6) Rủi ro tài chính (nợ công, nợ doanh nghiệp và hộ gia đình, thanh khoản thị trường tài chính...) ở mức cao khi lãi suất còn cao và tỷ giá chưa giảm nhiều.
TS Cấn Văn Lực chỉ ra nhiều khó khăn nền kinh tế thế giới
và trong nước phải đối mặt trong năm 2023
Theo TS Lực, kinh tế Việt Nam vẫn phải đối mặt với 6 khó khăn, thách thức chính. (1)Môi trường quốc tế đang kém thuận lợi; một số khu vực, quốc gia, đặc biệt là các đối tác kinh tế lớn của Việt Nam có thể rơi vào suy thoái nhẹ, làm giảm lực cầu xuất khẩu, đầu tư, tiêu dùng và du lịch quốc tế; (2) Giải ngân đầu tư công, các chương trình mục tiêu quốc gia và Chương trình phục hồi 2022 2023 vẫn còn chậm; (3) Áp lực lạm phát, tỷ giá, lãi suất còn tăng và vẫn là thách thức lớn trong năm 2023; (4) Nợ xấu tiềm ẩn có thể gia tăng trong thời gian tới; (5) Rủi ro thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản và thanh khoản hệ thống ngân hàng chưa giảm rõ rệt; (6) Thị trường lao động xuất hiện dấu hiệu đáng lo ngại.
Các đại biểu thảo luận sâu về các vấn đề được coi là mấu chốt để ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn, đưa nền kinh tế phát triển mạnh mẽ trong năm 2023 và những năm tiếp theo, đó là phải xử lý dứt điểm, hiệu quả những khó khăn, vướng mắc nảy sinh tại các thị trường, nhất là thị trường tín dụng, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản.Đặc biệt phải khơi thông các nguồn vốn, huy động nguồn tài chính xanh; đảm bảo thanh khoản; không để xảy ra các rủi ro tại các thị trường này.Trước mắt, thực hiện nghiêm túc các Chỉ thị, nhất là các Công điện gần đây nhất của Thủ tướng về thị trường trái phiếu doanh nghiệp, tín dụng, bất động sản; đảm bảo các thị trường hoạt động minh bạch, mang tính thị trường cao và chuyên nghiệp...
Tất cả phải vào cuộc để vượt qua thách thức
Phát biểu ý kiến tại diễn đàn, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ghi nhận, đồng tình, đánh giá cao các nội dung báo cáo của các bộ, cơ quan, ý kiến của đại biểu, các chuyên gia, các nhà khoa học; cho rằng để “ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn, vững vàng vượt qua thách thức, thì tất cả chúng ta từ nhà quản lý, người dân, chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp... đều phải vào cuộc; càng khó khăn, phức tạp, càng phải đoàn kết, thống nhất, đồng lòng, chung sức cùng thực hiện; đảm bảo hài hòa lợi ích giữa nhà nước, người dân, doanh nghiệp, “lợi ích hài hòa, rủi ro, khó khăn chia sẻ”.
Theo Thủ tướng, việc phát triển phải dựa trên nền tảng xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.Trong quá trình đó, lấy con người là trung tâm, là chủ thể, mục tiêu, động lực cho sự phát triển; phát huy tối đa phẩm chất, trí tuệ, năng lực con người Việt nam; không hy sinh công bằng, tiến bộ xã hội, môi trường lấy tăng trưởng kinh tế đơn thuần.Thực hiện 3 dột phá chiến lược gồm phát triển hạ tầng chiến lược, hoàn thiện thể chế và đào tạo nguồn nhân lực.Cùng với đó, thực hiện đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, là bạn bè tốt, là đối tác tin cậy và là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế.Xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên toàn thể
Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2023
Thủ tướng nhấn mạnh nhờ thực hiện đường lối đúng đắn trên, sau 35 năm đổi mới, Việt Nam chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế, uy tín như ngày nay.Ngay trong năm 2022, mặc dù có nhiều khó khăn, song kinh tế xã hội Việt Nam vẫn đạt nhiều thành quả quan trọng, cơ bản: kinh tế vĩ mô ổn định, kinh tế tăng trưởng, lạm phát được kiểm soát, đảm bảo các cân đối lớn; chính trị ổn định; an ninh trật tự, chủ quyền quốc gia đảm bảo; hoạt động đối ngoại được tăng cường...Đề cập đến các thị trường tín dụng, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng trong quá trình phát triển khó tránh khỏi những khó khăn, vướng mắc nảy sinh.Song khi xử lý cũng không có phương án nào là hoàn toàn đúng đắn mà phải lựa chọn phương án tối ưu nhất.Điều quan trọng là phải xử lý cho thị trường hoạt động lành mạnh, đúng bản chất, đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân, doanh nghiệp.
Cùng với điểm lại tình hình, kết quả, nguyên nhân, bài học trong chỉ đạo, điều hành phát triển kinh tếxã hội năm 2022, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu các quan điểm, định hướng điều hành phát triển kinh tế xã hội trong thời gian tới.Thủ tướng nhận định năm 2023, tình hình thế giới dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường.Ở trong nước, thuận lợi, thời cơ và khó khăn, thách thức đan xen nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn.Trên tinh thần “Đoàn kết, kỷ cương; Bản lĩnh, linh hoạt; Đổi mới sáng tạo; Kịp thời, hiệu quả, Thủ tướng Chính phủ nêu rõ các quan điểm chỉ đạo điều hành của Chính phủ; đồng thời nhấn mạnh một số định hướng, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong phát triển kinh tếxã hội trong thời gian tới.
Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục thực hiện nghiêm các nghị quyết, kết luận, chỉ thị, công điện của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về phát triển kinh tếxã hội.Trong đó, nắm chắc tình hình, lựa chọn công việc ưu tiên vấn đề phù hợp với tình hình; tích cực, chủ động, phản ứng chính sách kịp thời; các bộ, ngành phải xem công việc của người dân, doanh nghiệp như công việc của mình.
Thực hiện đồng bộ các giải pháp
Về nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo thực hiện chính sách tiền tệ chắc chắn, linh hoạt, hiệu quả; phối hợp chặt chẽ, hài hòa với chính sách tài khóa và các chính sách khác, bảo đảm hiệu quả tổng thể, phù hợp và đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Theo đó, ổn định thị trường ngoại hối, điều hành lãi suất, tỷ giá phù hợp với tình hình và điều kiện thực tiễn.
Điều hành đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ; bảo đảm đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng của nền kinh tế, tập trung cho những lĩnh vực ưu tiên, phát huy vai trò nòng cốt của các ngân hàng thương mại nhà nước; bảo đảm cân bằng, hợp lý giữa tỷ giá và lãi suất, giữa kiểm soát lạm phát với tăng trưởng kinh tế, phù hợp với tình hình thực tiễn; bảo đảm thanh khoản, tăng trưởng tín dụng hợp lý, tháo gỡ những nút thắt của dòng vốn trong nền kinh tế.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị tiếp tục điều hành chính sách tài khóa hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm, bảo đảm hiệu quả. Theo đó, quyết liệt công tác quản lý thu ngân sách nhà nước; bảo đảm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời; cải cách thủ tục hành chính thuế, đẩy mạnh điện tử hóa quản lý thuế; sửa đổi, hoàn thiện thể chế quản lý thuế, đặc biệt trong một số lĩnh vực mới như kinh tế số, giao dịch điện tử xuyên biên giới; chống chuyển giá, trốn thuế.Đồng thời, nghiên cứu tiếp tục thực hiện các chính sách hỗ trợ về thuế, phí, lệ phí; chủ động có phương án khi các nước áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu; triệt để tiết kiệm, chống lãng phí; siết chặt kỷ cương, kỷ luật quản lý tài chính, ngân sách nhà nước.
Thủ tướng Chính phủ cũng đề cập việc chú trọng đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh và phát triển lành mạnh, ổn định, bền vững các loại thị trường, nhất là các thị trường trái phiếu doanh nghiệp, chứng khoán, bất động sản.“Thị trường phải bảo đảm hoạt động lành mạnh, minh bạch, an toàn, hiệu quả và phát triển bền vững. Khẩn trương có các biện pháp kịp thời, hiệu quả để chấn chỉnh, ổn định, thúc đẩy hoạt động thị trường; bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng, hợp pháp của nhà đầu tư; theo tinh thần “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ” và theo đúng quy định pháp luật..., Thủ tướng nhấn mạnh.
Cùng với ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn, Thủ tướng Chính phủ đề nghị thực hiện tốt công tác bảo đảm an sinh xã hội; đẩy mạnh phòng chống tham nhũng, tiêu cực; giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội; tăng cường, củng cố quốc phòng an ninh; triển khai đồng bộ, toàn diện, hiệu quả các hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế.
Thủ tướng chỉ rõ phải tiếp tục rà soát, hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách; thúc đẩy phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, gắn với chương trình chống biến đổi khí hậu; khẩn trương tập trung thực hiện, hoàn thành công tác quy hoạch theo đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng, hiệu quả theo phương châm quy hoạch phải đi trước một bước; tiếp tục đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực; đảm bảo ổn định giá cả; đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa sản phẩm, đa dạng hóa chuỗi cung ứng...
Hiền Hòa, Chu Văn, Lê Quân, nguồn: dangcongsan.vn,baoquocte.vn, thanhnien.vn, ngày 17 & 18/12/2022 (TVtrích dẫn và tổng hợp)


Quay về

THÔNG TIN LIÊN QUAN

Xem tất cả >>