Tin tức >> Kinh tế thế giới có liên quan

Kinh tế Trung Quốc phục hồi mạnh dù đối mặt áp lực tái cơ cấu

21/07/2025

Tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ trong quý II năm 2025 tạo đà cho Trung Quốc đạt được mục tiêu cả năm, nhưng quốc gia này vẫn đối mặt với sức ép tái cấu trúc.

Kết quả tích cực

Tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc trong quý II cho thấy sự vững vàng, trong khi xuất khẩu tháng 6 vượt kỳ vọng. Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) tăng 5,2% trong giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 6, bất chấp cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ. Điều này đã góp phần tạo nên sự lạc quan thận trọng rằng nền kinh tế có thể đạt được mục tiêu tăng trưởng cả năm là 5%. Sau kết quả này, ít nhất chín ngân hàng Hoa Kỳ và quốc tế, trong đó có Morgan Stanley, Goldman Sachs và ANZ đã nâng dự báo tăng trưởng cả năm 2025 của Trung Quốc lên quanh ngưỡng 5%.
Công nhân làm việc trong phân xưởng sản xuất
phụ tùng ô tô Turbo ở huyện Hà Giản, tỉnh Hà Bắc,
Trung Quốc. Ảnh: THX/TTXVN
Các nhà xuất khẩu Trung Quốc đã nhanh chóng đẩy mạnh giao hàng trước thời điểm kết thúc lệnh đình chiến thuế quan vào tháng 8, giúp kim ngạch thương mại tháng 6 tăng 5,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Bắc Kinh hiện đang tập trung xây dựng cái gọi là “thị trường quốc gia thống nhất”, nhằm hạn chế sự cạnh tranh khốc liệt giữa các doanh nghiệp công nghệ thấp, lợi nhuận thấp, và ngăn chặn các cuộc cạnh tranh không hiệu quả giữa các địa phương, vốn thường làm tổn hại đến hàng hóa và dịch vụ qua biên giới giữa các tỉnh. Trung Quốc cũng đang tích cực đa dạng hóa thị trường xuất khẩu ra ngoài Hoa Kỳ hướng đến Đông Nam Á, Liên minh châu Âu, châu Phi và Mỹ Latinh. Chẳng hạn, xuất khẩu của Trung Quốc sang ASEAN trong tháng 6 đã tăng 16,8% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi xuất khẩu sang Hoa Kỳ lại giảm 16,1%. Trung Quốc đã đồng ý nâng cấp hiệp định thương mại tự do với Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực công nghệ số và công nghệ xanh.
Theo Ngân hàng Thế giới (WB), Trung Quốc hiện cũng đã vượt qua Hoa Kỳ về sức mua thực tế, gấp 1,6 lần của Hoa Kỳ trong năm ngoái. Tiêu dùng trong nước đóng góp khoảng 60% vào tăng trưởng kinh tế. Với tổng giá trị thương mại hàng hóa đạt 6.160 tỷ USD trong năm 2024, Trung Quốc duy trì vị trí là quốc gia thương mại hàng hóa lớn nhất thế giới trong suốt 8 năm liên tiếp, tăng 32,4% so với năm 2020. Trong thời gian tới, Trung Quốc sẽ tiếp tục cải cách để thu hút đầu tư nước ngoài, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo (AI) và sản xuất bán dẫn. Mới đây, Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào đã gặp gỡ Giám đốc điều hành của Nvidia, ông Jensen Huang, và kêu gọi các công ty đa quốc gia tiếp tục cung cấp sản phẩm chất lượng cho thị trường Trung Quốc. Với các biện pháp thúc đẩy tiêu dùng và cải thiện môi trường đầu tư, Trung Quốc hy vọng sẽ duy trì đà tăng trưởng kinh tế vững chắc hiện nay. Bộ trưởng Vương Văn Đào nói rõ Trung Quốc sẵn sàng làm việc với Hoa Kỳ để tăng cường đối thoại và giao tiếp, mở rộng điểm chung, giảm thiểu những hiểu lầm, củng cố hợp tác và cùng nhau đưa quan hệ kinh tế - thương mại song phương trở lại quỹ đạo phát triển lành mạnh, ổn định và bền vững. Bắc Kinh đã tỏ ra khôn ngoan khi phê duyệt việc xuất khẩu khoáng sản chiến lược sang Mỹ theo từng trường hợp cụ thể. Trừ khi hai bên đạt được một thỏa thuận thương mại khả thi trong tháng tới, điều này khó có khả năng thay đổi.
Những thách thức dai dẳng
Tuy nhiên, đằng sau những con số tích cực này là những vết nứt ngày càng lớn và những thách thức dai dẳng. Các nhà kinh tế cảnh báo rằng đà tăng trưởng của Trung Quốc có thể sẽ suy yếu trong những tháng tới do sự sụt giảm dự kiến của các đơn hàng xuất khẩu và tâm lý tiêu dùng yếu trong nước.
Mặc dù các số liệu mới nhất cho thấy nền kinh tế Trung Quốc vẫn có sức chống chịu tốt, nhưng mọi sự chú ý đang đổ dồn về thời hạn đình chiến vào ngày 12/8. Liệu hai bên có thể hoàn tất thỏa thuận, như Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump từng tuyên bố sau các cuộc gặp cấp cao ở Geneva và London, hay ông sẽ lại thay đổi ý định và đưa ra những yêu sách mới? Giới quan sát cho rằng, Washington hiện không có tâm thế muốn hỗ trợ Bắc Kinh ổn định nền kinh tế, nhưng lại rất cần nguồn cung đất hiếm từ Trung Quốc. Ông Trump cũng đang mong muốn sớm có một cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Ngoài ra, tình trạng giảm phát ngày càng trầm trọng. Tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) danh nghĩa – có tính đến thay đổi giá cả chỉ đạt 3,9% trong quý II năm 2025. Đây là mức tăng trưởng thấp nhất kể từ năm 1993 nếu không tính giai đoạn đại dịch COVID-19. Các chuyên gia kinh tế của Morgan Stanley nhận định trong một báo cáo rằng giảm phát vẫn là thách thức vĩ mô chính của Trung Quốc. Thách thức này bắt nguồn từ mô hình “nền kinh tế hai tốc độ” mà Trung Quốc đang vận hành: ngành công nghiệp và sản xuất rất mạnh mẽ, nhưng tiêu dùng nội địa lại yếu ớt. Việc liên tục mở rộng công suất trong lĩnh vực chế tạo và công nghệ đã dẫn đến cạnh tranh khốc liệt, lợi nhuận thấp và áp lực giảm phát đối với giá xuất xưởng. Chính người lao động phải gánh chịu hậu quả khi các công ty cắt giảm chi phí. Tình trạng cắt giảm lương đang diễn ra, buộc nhiều người, kể cả nhân viên nhà nước, phải làm thêm các công việc phụ như giao đồ ăn để trang trải cuộc sống. Bên cạnh đó, số liệu cũng cho thấy tình trạng chậm thanh toán các khoản phải thu đang gia tăng. Cụ thể, tính đến tháng 5/2025, nợ quá hạn trong lĩnh vực máy tính, truyền thông và thiết bị điện tử cùng với lĩnh vực sản xuất ô tô – hai ưu tiên của các nhà hoạch định kinh tế Trung Quốc đã tăng lần lượt 16,6% và 11,2% so với cùng kỳ năm trước. Nợ quá hạn trong lĩnh vực nước và khí đốt cũng tăng lần lượt 17,1% và 11,1%. Những con số này đều nhanh hơn mức trung bình 9% của toàn ngành.
Trong khi đầu tư công và xuất khẩu vẫn đóng vai trò quan trọng, việc thiếu động lực tăng trưởng từ tầng lớp trung lưu có thể khiến nền kinh tế Trung Quốc khó duy trì đà phục hồi bền vững trong trung và dài hạn. Theo chuyên gia kinh tế trưởng Alicia García Herrero của Natixis: “Trung Quốc cần một chiến lược cải cách cơ cấu mạnh mẽ hơn, thay vì chỉ dựa vào các biện pháp kích thích ngắn hạn”. Ngoài ra, môi trường địa chính trị toàn cầu ngày càng bất ổn cũng làm gia tăng áp lực lên các doanh nghiệp Trung Quốc, vốn đang phải đối mặt với các rào cản mới về công nghệ và chuỗi cung ứng. Việc Hoa Kỳ và các đồng minh gia tăng kiểm soát đầu tư, chuyển giao công nghệ và dòng chảy dữ liệu xuyên biên giới buộc Trung Quốc phải thúc đẩy nhanh hơn tiến trình tự chủ công nghệ và tái định vị trong chuỗi giá trị toàn cầu. Trong bối cảnh đó, việc thúc đẩy hợp tác sâu rộng với các nền kinh tế đang phát triển và các đối tác ở Nam bán cầu được xem là chiến lược lâu dài để duy trì vị thế của Trung Quốc trong một thế giới đang phân cực.
Nhìn về phía trước, các chuyên gia dự báo tăng trưởng GDP của Trung Quốc sẽ giảm xuống dưới 4,5% trong nửa cuối năm. Về chính sách, Goldman Sachs cho rằng các nhà hoạch định chính sách không vội vàng tung ra các gói kích thích lớn và trên diện rộng trong ngắn hạn. Thay vào đó, họ sẽ tập trung vào các biện pháp “nới lỏng có mục tiêu” để hỗ trợ thị trường bất động sản và giảm bớt áp lực cho thị trường lao động. Trong khi đó, ANZ dự báo sẽ có một đợt cắt giảm lãi suất 20 điểm cơ bản trong những tháng còn lại của năm, còn Morgan Stanley ước tính Trung Quốc sẽ đưa ra một gói kích thích tài khóa khiêm tốn có quy mô từ 500 – 1.000 tỷ NDT (khoảng 89,56–179,12 tỷ USD).


Quay về

THÔNG TIN LIÊN QUAN

Xem tất cả >>