Quảng Trị: Nông dân đứng ngồi không yên vì cây cao su rụng lá bất thường

Ngày 23/01/2024, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Trị cho biết hơn 520 ha cao su tại các huyện Cam Lộ, Vĩnh Linh, Gio Linh bị khô cành, rụng lá bất thường khiến nông dân đứng ngồi không yên. Hiện tượng cây cao su bị khô cành, rụng lá bất thường này diễn ra từ cuối năm 2023 đến nay. Cụ thể, tại huyện Cam Lộ có 200 ha, Vĩnh Linh 250 ha, Gio Linh hơn 50 ha bị nhiễm bệnh. Diện tích cao su nhiễm bệnh chủ yếu đã cho mủ.

Gia đình ông Lê Văn Bình (ngụ xã Cam Thành, huyện Cam Lộ) có 1 ha cao su trên 10 năm tuổi. Theo ông Bình, thông thường phải gần 2 tháng nữa cây cao su trên địa bàn mới đến thời kỳ rụng lá sinh lý. Thế nhưng, từ đầu năm 2024, vườn cao su của ông bất ngờ xuất hiện hiện tượng cây bị khô cành, rụng lá và không tiết mủ. Đến nay, trên 90% diện tích cao su của ông đều bị nhiễm bệnh lạ nêu trên. “Nhìn các lô cao su trong thôn hiện nay rất thê thảm. Nếu không sớm tìm ra nguyên nhân để xử lý kịp thời thì nguy cơ cây cao su sẽ chết rất cao. Điều này sẽ gây thiệt hại lớn cho nông dân”, ông Bình lo lắng. Khó khăn nhất hiện nay là chưa có thuốc phòng trừ bệnh hữu hiệu. Cây cao su lại cao nên rất khó phun thuốc, cần phải sử dụng thiết bị bay không người lái (drone) để phun trừ sâu bệnh nhưng người dân không có phương tiện nên đành phải chờ cấp trên hỗ trợ.

Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Cam Lộ Phạm Viết Thanh cho biết, toàn huyện hiện có trên 4.100 ha cao su, trong đó có khoảng 3.500 ha đang trong thời kỳ kinh doanh. Đến nay đã có khoảng 200 ha bị nhiễm loại bệnh mới gây khô cành, rụng lá, rải đều khắp các xã trồng cao su. Trước thực tế đáng lo ngại trên, huyện Cam Lộ đã phối hợp với Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (TT&BVTV) thí điểm phun thuốc phòng trừ bệnh với diện tích 3 ha bằng Drone. Đồng thời, giao Trạm TT&BVTV làm đầu mối, thống kê, rà soát diện tích cao su bị nhiễm bệnh và tuyên truyền để người dân đăng ký phun trừ bệnh. Tuy nhiên, theo ông Thanh, mặc dù người dẫn đã đăng ký nhưng do đây đang là thời điểm các đơn vị làm dịch vụ phun thuốc bằng drone đang tập trung phun cho lúa đông xuân nên việc liên hệ khá khó khăn. Dự kiến trong vài ngày tới, diện tích cây cao su bị nhiễm bệnh của người dân mới được phun trừ bệnh.

Ông Bùi Phước Trang, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Trị, cho hay đây là hiện tượng mới xuất hiện trên địa bàn và phát sinh trùng vào giai đoạn cây cao su chuẩn bị rụng lá sinh lý. Trước tình hình đó, ngày 10/01, Chi cục TT&BVTV đã tiến hành lấy mẫu gửi Viện Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và PTNT) để giám định xác định nguyên nhân gây nên hiện tượng khô cành, rụng lá. Đồng thời chỉ đạo cán bộ kỹ thuật bám sát cơ sở, điều tra, thống kê diện tích có cùng hiện tượng và hướng dẫn người dân thực hiện các biện pháp phòng ngừa ban đầu như: tạm thời ngừng cạo mủ, vệ sinh vườn, thu gom lá, cành cây bị bệnh đưa ra khỏi vườn tiêu hủy.

Ngày 13/01, Viện Bảo vệ thực vật có kết quả trả lời hiện tượng khô cành, rụng lá do tổ hợp 2 loại nấm Colletotrichum và Neopestalotiopsis gây ra. Ngay sau khi có kết quả giám định của Viện Bảo vệ thực vật, Chi cục TT&BVTV đã tham mưu Sở Nông nghiệp và PTNT ban hành công văn hướng dẫn các địa phương thực hiện các biện pháp phòng trừ bệnh khô cành, rụng lá cao su. Cụ thể, sử dụng các loại thuốc nội hấp như: Tilt Super 300EC, Map super 300EC, Eddy 72WP, Calox 250SC, Anvil® 5SC, Chevin 5SC, Saizole 5SC... để phòng trừ bệnh. Lưu ý, để tăng hiệu quả phòng trừ, khi phun thuốc cần sử dụng các chất bám dính và đảm bảo lượng nước; những vùng bệnh hại nặng cần phun 2 – 3 lần, khoảng cách giữa 2 lần phun khoảng 7 – 10 ngày. Sử dụng Drone để phun với lượng nước đảm bảo phủ hết thân, cành, lá mới để hạn chế được bệnh. Đồng thời, tổ chức thí điểm phun thuốc trừ bệnh bằng Drone tại xã Cam Thành, huyện Cam Lộ và xã Kim Thạch, huyện Vĩnh Linh với tổng diện tích 5 ha.

Cũng theo ông Trang, để xác định chủng loại nấm, ngày 18/01, Chi cục TT&BVTV đã tiếp tục thu thập mẫu bệnh tại huyện Cam Lộ, Vĩnh Linh gửi Trung tâm Giám định kiểm định kiểm dịch thực vật (Cục Bảo vệ thực vật) để phân tích, giám định nhằm đưa ra giải pháp và loại thuốc phun trừ hữu hiệu nhất. Trong lúc chờ kết quả, đơn vị tiếp tục dùng Drone để khảo nghiệm hỗn hợp nhiều loại thuốc có cơ chế khác nhau nhằm so sánh tìm ra loại thuốc có hiệu quả tốt nhất trong phòng trừ và phù hợp với giai đoạn phát triển cây cao su hiện nay. “Ngoài ra, dự kiến tới đây, các chuyên gia của Cục Bảo vệ thực vật sẽ trực tiếp vào Quảng Trị kiểm tra và tư vấn biện pháp phòng trừ”, ông Trang cho biết thêm.