Một trong những nội dung trọng tâm của hội thảo là Bộ Tiêu chuẩn quản lý rừng FSC cho hộ tiểu điền (RFSS) dành riêng cho Việt Nam. Giám đốc kỹ thuật FSC khu vực châu Á – Thái Bình Dương cho biết tiêu chuẩn này được phát triển dựa trên hệ thống nguyên tắc và tiêu chí toàn cầu của FSC, nhưng đãđược điều chỉnh để phù hợp với điều kiện quản lý rừng, đặc điểm văn hóa – xã hội và quy định pháp luật của từng quốc gia. Tại Việt Nam, FSC đã tiến hành đánh giá các chỉ số trong RFSS thông qua các cuộc đánh giá thực địa tại các hộ tiểu điền nhằm hoàn thiện bộ tiêu chuẩn trong giai đoạn đánh giá thử nghiệm. Đáng chú ý, bộ tiêu chuẩn này đã lồng ghép các chỉ số phản ánh thực trạng sử dụng đất, sinh kế của nông hộ và mối quan hệ cộng đồng – những yếu tố quan trọng đối với nhóm hộ trồng rừng quy mô nhỏ – chiếm tỷ trọng lớn trong diện tích rừng trồng của Việt Nam.
Bên cạnh đó, FSC cũng cập nhật các điểm mới trong tiêu chuẩn chứng nhận nhóm – cơ chế cho phép nhiều chủ rừng cùng tham gia một hệ thống chứng nhận chung, chia sẻ chi phí và cùng vận hành một hệ thống quản lý nội bộ. Với tỷ trọng lớn diện tích rừng trồng hiện nay thuộc sở hữu của hộ cá thể, chứng nhận nhóm được xem là một trong những công cụ chính để mở rộng vùng rừng được chứng nhận FSC tại Việt Nam. Các tổ chức đánh giá chứng nhận chia sẻ rằng các nhóm cần có cơ chế nội bộ rõ ràng, gồm việc đào tạo thường xuyên, phân công trách nhiệm minh bạch và hệ thống giám sát – xử lý sai phạm nhằm bảo đảm việc tuân thủ các nguyên tắc và tiêu chí của tiêu chuẩn.
Quang cảnh Hội thảo. Nguồn: FSC
Hội thảo cũng cập nhật tiến độ triển khai mô-đun “FSC đáp ứng quy định EUDR” – bộ công cụ bổ sung đang được FSC phát triển nhằm hỗ trợ các tổ chức đã có chứng chỉ FSC đáp ứng các yêu cầu mới theo EUDR. Đại diện FSC cho biết, phần lớn các nguyên tắc liên quan đến truy xuất nguồn gốc, quyền sử dụng đất hợp pháp và quản lý rủi ro trong hệ thống chứng nhận hiện hành đã phù hợp với định hướng của EUDR. Tuy nhiên, FSC vẫn đang xây dựng thêm các biểu mẫu, hướng dẫn và công cụ kỹ thuật để giúp doanh nghiệp tích hợp yêu cầu EUDR vào quy trình đánh giá định kỳ. Trong đó, hệ thống FSC Trace được giới thiệu là công cụ trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp theo dõi chuỗi cung ứng, xác định vị trí địa lý nguồn cung và xuất dữ liệu theo định dạng yêu cầu của EU. Hệ thống này dự kiến được triển khai rộng rãi tại Việt Nam vào cuối năm 2025.
Hội thảo được đánh giá là kịp thời và thiết thực, trong bối cảnh các doanh nghiệp Việt Nam đang chịu nhiều áp lực từ các yêu cầu truy xuất nguồn gốc và pháp lý quốc tế. Việc FSC cập nhật hướng đi mới và tập trung điều chỉnh các tiêu chuẩn theo thực tiễn trong nước được kỳ vọng sẽ mở rộng cơ hội tiếp cận chứng nhận cho các nhóm hộ nhỏ, giảm chi phí tuân thủ, đồng thời củng cố vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng lâm sản bền vững toàn cầu.
Văn phòng HHCSVN tổng hợp(Hồng Vân)