Tin tức

Kiến nghị Bộ ngành hỗ trợ 4 chính sách tháo gỡ khó khăn cho ngành cao su

14/11/2022

Các doanh nhiệp (DN) đã phản ánh thực tế về những khó khăn do cơ chế, chính sách gây hạn chế năng lực cạnh tranh của ngành cao su Việt Nam. 


Ngày 08/11/2022, Hội thảo Tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy ngành cao su phát triển bền vữngdo Hiệp hội Cao su Việt Nam (VRA) phối hợp cùng Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (VRG) tổ chức với sự chủ trì của Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT)Trần Thanh Nam tại TP.HCM đã nhận được sự tham gia phát biểu tích cực của cộng đồng DN cao su.

Quang cảnh Hội thảo
“Cây cao su là cây đa mục đích, được sử dụng cho cả mục đích nông nghiệp và lâm nghiệp, cao su đã đóng góp không nhỏ trên các lĩnh vực: kinh tế, xã hội, môi trường và quan hệ chính trị – ngoại giao. Bốn chính sách thuế, tài chính đối với đất đai, môi trường, phát triển thương hiệu gây vướng mắc và nhiều khó khăn cho DN cao su. Vì vậy, việc tăng cường đối thoại giữa các bên vì vậy trở nên vô cùng thiết yếu nhằm phản ánh thực tế về những khó khăn trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh tại DN, hướng tới định hướng những kiến nghị phù hợp, hỗ trợ việc đảm bảo, nâng cao lợi thế cạnh tranh về giá thành, chất lượng sản phẩm, uy tín thương mại và khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn về bền vững ngày càng khắt khe của ngành cao su Việt Nam trên thị trường nội địa và quốc tế” – Ông Trần Ngọc Thuận, Chủ tịch Hiệp hội Cao su VN (VRA), nhận định.
Thủ tục hoàn thuế giá trị gia tăng(GTGT) làm khó DN cao su
Nhiều DN xuất khẩu cao su đã chia sẻ nỗi bức xúc lớn nhất hiện nay là việc hoàn thuế GTGT.Đại diện của Công ty Hoa Sen Vàng, cho biết, trong 17 năm qua, công ty luôn được Bộ Công Thương bình chọn là DN xuất khẩu uy tín và nhiều năm nay thuộc diện được “hoàn thuế trước, kiểm tra sau”. Tuy nhiên, từ tháng 10/2021 đến nay, Hoa Sen Vàng phải chờ được cơ quan thuế kiểm tra hồ sơ thì mới được hoàn thuế GTGT. Việc kiểm tra vẫn đang được kéo dài đến thời điểm này với số tiền hoàn thuế mà công ty chưa được nhận hiện vào khoảng 100 tỷ đồng. Số tiền chưa được hoàn thuế quá lớn, trong khi lãi suất ngân hàng đang tăng lên, khiến cho Hoa Sen Vàng đang lâm vào tình cảnh rất khó khăn.
Tương tự, ông Nguyễn Quang Vinh, Giám đốc Công ty Hoàng Dũng, cho biết, ngày 12/6/2013, Bộ Tài chính đã ban hành công văn 7527/BTC-TCT về về việc tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra thuế đối với các DN có dấu hiệu rủi ro cao về thuế. Theo đó, các cục thuế địa phương phải kiểm tra các khâu trung gian, tức là phải kiểm tra F1, F2, F3, F4… Công văn này đã gây ra nhiều khó khăn, vướng mắc cho các DN vì trên thực tế không thể làm được.Vì vậy, ngày 15/10/2013, Bộ Tài chính đã ban hành công văn 13706/BTC-TCT hướng dẫn, bổ sung, sửa đổi công văn 7527/BTC-TCT. Theo đó, việc kiểm tra xác minh được thực hiện trong phạm vi 40 ngày và chỉ kiểm tra xác minh đối với người bán hàng trực tiếp DN xuất khẩu để xử lý hoàn thuế. Sau khi Bộ Tài chính ban hành văn bản sửa đổi này, vấn đề hoàn thuế GTGT đã được giải quyết. Tuy nhiên, ngày 7/4/2022, Tổng cục Thuế lại ban hành văn bản gửi các cục thuế địa phương yêu cầu việc kiểm tra các DN xuất khẩu cần phải kiểm tra các khâu trung gian từ F1, F2 đến Fn. Điều này khiến cho việc hoàn thuế GTGT lại bị ách tắc như trước đây.
Đại diện Công ty TNHH TM Hòa Thuận bức xúc: “Cục Thuế các tỉnh chưa có sự kết nối, gây chậm trễ trong việc xác minh, chậm trễ hoàn thuế. Đôi khi có những hóa đơn từ vài năm trước, đến giờ mới đi xác minh, nhưng đơn vị đối tác đã ngừng hoạt động, kinh doanh hoặc bị báo cáo có nợ xấu, trốn thuế… là doanh nghiệp chúng tôi không được hoàn lại số tiền thuế đã đóng. So với tháng 9/2021, công ty chúng tôi giảm 94% doanh thu, nhưng số thuế chưa được hoàn lên tới hơn 50 tỷ đồng. Với tình trạng này, công ty đã phải cắt giảm hoạt động, lắm khi có đơn hàng cũng không dám nhận vì không có vốn để thực hiện hoạt động nhập hàng, xuất khẩu”. Đại diện DN này đặt vấn đề"Vì sao ngành thuế không liên thông thông tin 63 tỉnh, thành như hải quan mà phải đi xác minh từng hồ sơ từ các tỉnh rất mất thời gian?".
Ông Võ Hoàng An, Phó Chủ tịch VRA, cho biết, nếu khó khăn này không được tháo gỡ, xuất khẩu cao su sẽ không đáp ứng với tiềm năng sản lượng của hơn 265 ngàn hộ tiểu điền, hiện chiếm trên 60% sản lượng cả nước, trong bối cảnh giá thấp kéo dài và nhu cầu cao su sụt giảm. Chính vì vậy, VRA và các DN xuất khẩu cao su đề nghị Bộ Tài chính xem xét lại việc hoàn thuế GTGT cho các công ty xuất khẩu cao su.
Liên quan đến vấn đề này, ông Trần Minh Quốc, Phó phòng tuyên truyền và hỗ trợ người nộp thuế, Cục thuế TPHCM cho biết, việc giải quyết hồ sơ hoàn thuế trên địa bàn TPHCM đều đảm bảo đúng quy định pháp luật, việc xác minh hoá đơn là công đoạn bắt buộc. Tuy nhiên, tỷ lệ và mức độ xác minh cũng được dựa trên đánh giá mức độ rủi ro của DN. Theo quy định, thời gian trả lời xác minh hoá đơn thông thường là 10 ngày, một số trường hợp phức tạp thì không quá 30 ngày. Theo đó, ông Quốc cho biết, các DN đang có vướng mắc về thời hạn hoàn thuế GTGT tại Cục thuế TPHCM có thể cung cấp thông tin cụ thể thông qua VRA để Cục Thuế rà soát và có phản hồi chính xác nhất về các vấn đề của DN.
Thanh lý vườn cây cao su phải đóng thuế cao
Ngoài vấn đề hoàn thuế GTGT, các DN trong ngành cao su đang đối mặt với nhiều khó khăn, vướng mắc lớn. Bên cạnh vướng mắc về thuế GTGT, liên quan tới chính sách thuế, các DN cao su còn gặp vướng mắc về thuế thu nhập DN đối với thu nhập từ thanh lý vườn cây cao su. Theo các quy định hiện nay, thu nhập từ thanh lý các sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng, thu nhập từ việc bán phế liệu phế phẩm liên quan đến các sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng, chế biến nông sản, thủy sản, được miễn thuế thu nhập. Nhưng thu nhập từ thanh lý vườn cây cao su lại phải chịu mức thuế thu nhập hiện hành là 20%.
Đây là một điều bất hợp lý, vì cũng như những mặt hàng nông sản khác, việc trồng, chăm sóc, khai thác, chế biến và thanh lý cây cao su được thực hiện theo một chu kỳ liên tục. Việc thanh lý cây cao su cũng giống như các loại cây trồng, vật nuôi khác. Khi thanh lý có giá trị thu hồi, nhưng trong khi các loại cây trồng, vật nuôi khác được hưởng chính sách miễn thuế thì cây cao su lại phải chịu mức thuế cao. Do đó, VRA đã đề nghị Bộ Tài chính xem xét áp dụng chính sách ưu đãi thuế thu nhập DN đối với thu nhập từ thu hoạch gỗ cây cao su thanh lý như các sản phẩm trồng trọt khác.
DN đang phải đóng thuế thu nhập với thu nhập
từ thanh lý vườn cây cao su. Ảnh: Thanh Sơn.
VRA cũng kiến nghị Bộ Tài chính về việc đề nghị xem xét áp dụng chính sách miễn tiền thuê đất đối với diện tích đất trồng của vườn cây cao su tái canh trong thời gian xây dựng cơ bản. Bởi cao su là cây trồng lâu năm, giai đoạn xây dựng cơ bản (từ trồng đến lúc bắt đầu thu hoạch mủ) kéo dài khoảng 6 - 8 năm, tùy theo vùng sinh thái và giống. Sau 20 - 25 năm thu hoạch mủ, cây cao su sẽ được khai thác gỗ để trồng lại và tiếp tục chu kỳ tiếp theo. Để tái canh, các DN cao su cần tập trung vốn đầu tư cho công tác phục hoang, trồng mới, chăm sóc trong 6-8 năm. Dự án trồng cao su tái canh là dự án độc lập với dự án trồng trồng cao su chu kỳ trước đó. Trong thời gian xây dựng cơ bản ở chu kỳ mới, diện tích cao su tái canh chưa có sản phẩm, nên chưa có doanh thu, lợi nhuận, không có nguồn để nộp tiền thuê đất. Để thực hiện nghĩa vụ tiền thuê đất trong thời gian xây dựng cơ bản của diện tích cao su tái canh chưa có nguồn thu, DN buộc phải vay vốn, càng gây thêm áp lực về tài chính cho DN.
Liên quan đến vấn đề này, bà Trần Thị Tuyết, đại diện Vụ Chính sách Thuế, Bộ Tài chính thừa nhận việc loại trừ hoạt động thanh lý vườn cây cao su ra khỏi đối tượng được miễn thuế là không bình đẳng giữa các DN, trong khi các DN khác như điều, cà phê được miễn thuế. Theo đó, bà Tuyết cho biết sẽ ghi nhận vướng mắc này và báo cáo các cấp để sửa đổi quy định cho phù hợp.
Ngành cao su cần sớm khắc phục khó khăn
Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam, ngành cao su đã nỗ lực vượt qua rất nhiều khó khăn, nhất là trong giai đoạn dịch Covid-19 để hoàn thành nhiệm vụ. Bối cảnh mới cùng với những khó khăn còn tồn tại lâu nay đặt ra nhiệm vụ cho ngành cao su cần kế hoạch hành động cụ thể và định hướng chiến lược rõ ràng.
Hiệp hội Cao su Việt Nam có trách nhiệm rất lớn trong việc thống nhất yêu cầu phát triển bền vững, cùng các DN đáp ứng yêu cầu thị trường thế giới. Hiện nay, diện tích cao su đạt chứng chỉ bền vững chỉ mới đạt hơn 10%, và đa số là diện tích của các đơn vị thuộc các Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (VRG). Ngành cao su cần phải tìm cách mở rộng diện tích đạt chứng chỉ rừng bền vững ra các DN ngoài VRG, nhất là ở diện tích cao su tiểu điền. Từ vấn đề chất lượng cao su, cho đến chứng chỉ bền vững hiện vẫn đang xoay quanh tiểu điền. Cả nước mới chỉ có 36 HTX ở các tỉnh thành trồng cao su. Việc giúp nông hộ liên kết trong HTX là định hướng đúng. VRA cần phối hợp các ban ngành xây dựng vùng nguyên liệu rộng lớn, từng bước chuyển tiểu điền sang đại điền và nâng cao năng lực cho nông hộ. Đây là bài toán mà VRA và các cơ quan quản lý cần sớm tháo gỡ.
Không chỉ mất cân đối ở thị trường xuất khẩu (phần lớn sang Trung Quốc), ngành cao su mất cân đối trong cơ cấu sản phẩm. Tỷ lệ sản phẩm chế biến sâu chỉ 18-20%. Sản phẩm cao su thiên nhiên vẫn còn chiếm tỷ lệ lớn. Từ thành quả xuất khẩu, Thứ trưởng đề nghị, ngành cao su phải định hướng đến 2030, chế biến cao su phải nằm trong top 10 thế giới. Hiện nay, khâu quy hoạch không còn quy hoạch riêng từng ngành, mà nhập vào quy hoạch kinh tế xã hội địa phương. Tuy nhiên, từ những đóng góp lớn lao đối với kinh tế, xã hội và an ninh quốc phòng, ngành cao su cần có một cơ sở pháp lý cụ thể để phát triển dài hơi, cụ thể là phải định hướng phát triển ngành cao su Việt Nam đến 2030, tầm nhìn 2045.
Phát biểu kết luận hội thảo, ông Trần Thanh Nam – Thứ trưởng Bộ NN & NT, nhận định: “Qua buổi hội thảo, các Bộ ngành đã ghi nhận, chia sẻ với những khó khăn của DN ngành cao su. Thời gian tới, VRA sẽ là cầu nối DN cao su với các Bộ ngành liên quan để cùng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về cơ chế chính sách, giúp ngành cao su phát triển ổn định. Bên cạnh đó, VRA và VRG phối hợp cùng Bộ NN & PTNT hoàn thiện đề án chiến lược ngành cao su Việt Nam định hướng đến năm 2023 và tầm nhìn đến năm 2045”.
Thanh Sơn, Nguyên Vỹ, Nguyễn Hiền, nguồn: https://nongnghiep.vn, https://danviet.vn & https://haiquanonline.com.vn ngày 08/11/2022 (HV tổng hợp)


Quay về

THÔNG TIN LIÊN QUAN

Xem tất cả >>