Quang cảnh buổi họp
Phát biểu khai mạc, ông Lê Đức Thịnh - Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và PTNT cho biết, Nghị quyết 106/NQ-CP giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng PCGI, một công cụ chiến lược phản ánh chất lượng điều hành kinh tế tập thể, HTX nông nghiệp, góp phần phát triển bền vững.Giai đoạn 2023-2025, PCGI được thí điểm tại 7 tỉnh: Sơn La, Hưng Yên, Nghệ An, Bình Định, Lâm Đồng, Đồng Nai và Đồng Tháp. Từ kết quả này, nhóm nghiên cứu đề xuất tinh gọn cấu trúc PCGI để dễ sử dụng, tăng tỷ trọng phản ánh trực tiếp từ HTX, bổ sung chỉ tiêu về chuyển đổi số, kinh tế xanh và thích ứng khí hậu. Đồng thời, quy trình thu thập và xử lý dữ liệu được chuẩn hóa, kết hợp khảo sát điện tử để nâng cao hiệu quả và độ chính xác của chỉ số.
Ở góc độ kỹ thuật, ông Đinh Tuấn Minh, đại diện Công ty Viet Analytics, đơn vị tư vấn xây dựng phương pháp PCGI, cho rằng bộ chỉ số PCGI chỉ thành công khi đảm bảo tính khoa học, minh bạch và khả năng so sánh giữa các địa phương. PCGI 2026 sẽ thực hiện theo 7 bước: hoàn thiện công cụ, tập huấn, thu thập dữ liệu sơ cấp và thứ cấp, chuẩn hóa, phân tích và xếp hạng 0-100. Thách thức lớn nhất là chất lượng dữ liệu, với tỷ lệ phản hồi HTX không đồng đều, năng lực tổng hợp của một số Sở Nông nghiệp hạn chế, dữ liệu hành chính thiếu cơ chế đối chứng, và khảo sát trực tiếp tại vùng hạ tầng yếu dễ gây sai lệch.
Ông Nguyễn Anh Phong, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường cho biết, bộ chỉ số PCGI sẽ triển khai hai năm một lần với quy mô khảo sát khoảng 9.000 HTX, áp dụng kiểm tra ngẫu nhiên để đảm bảo minh bạch. Mẫu phân bổ theo số lượng HTX và cơ cấu ngành nghề từng địa phương, nhằm cân đối và so sánh giữa các tỉnh. Trong năm đầu tiên (2026), PCGI tập trung 5 nhóm công việc chính: xây dựng văn bản hướng dẫn, phát hành công cụ điện tử, thiết lập cơ sở dữ liệu và nền tảng khảo sát trực tuyến, tổ chức tập huấn, thu thập – kiểm tra – thẩm định dữ liệu.
PGS.TS. Mai Thị Huyền, Phó Hiệu trưởng Đại học Nông lâm Bắc Giang, đánh giá PCGI tạo ra sự minh bạch trong so sánh giữa địa phương với địa phương, giữa HTX với HTX. Đây là yếu tố quan trọng để thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh. HTX sẽ lần đầu có được “bản đồ” để đánh giá nơi nào hỗ trợ tốt cho sản xuất, còn doanh nghiệp có căn cứ để quyết định chọn địa phương liên kết nông sản. Điều này không chỉ tạo áp lực tích cực lên chính quyền mà còn giúp các HTX chủ động hơn trong chiến lược phát triển.
Kết luận Hội nghị, nhóm nghiên cứu ghi nhận các đóng góp của chuyên gia, giúp làm rõ cấu trúc bộ chỉ số, phân nhóm yếu tố bên trong – bên ngoài và những chỉ tiêu cần ưu tiên để phản ánh đúng môi trường kinh doanh của HTX. Nhóm nghiên cứu sẽ ghi nhận đầy đủ để tiếp tục hoàn thiện bộ chỉ số trong giai đoạn tiếp theo.
Văn phòng HHCSVN tổng hợp (Hiền Bùi)